“หวย” นับเป็นสุดยอดการพนันหรือการเสี่ยงโชค ที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศไทย เพื่อให้คุณเข้าใจบริบทการเล่นหวย ในมุมมองของ “ผู้หญิง” ให้มากขึ้น เราจึงได้หยิบยกประเด็นที่น่าสนใจจากวิจัยเรื่อง “การพนันในแนวคิดเศรษฐศาสตร์การเมืองในมุมมองสตรีนิยม – มุมของผู้หญิงกับการเล่นหวยในชุมชนภาคเหนือตอนบน” มาให้คุณได้เข้าใจแง่มุมต่าง ๆ ผู้หญิงทำไมชอบเล่นหวย มาให้คุณได้ทำความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง ซึ่งผู้หญิงจะมองหวยว่าอย่างไร บทความนี้จะเล่าให้คุณฟังเอง
ด้วยบทบาทหน้าที่ของผู้หญิงหลายคน “ส่วนใหญ่” ต้องแบกรับภาระมากมาย ไม่ว่าจะเป็นงานในบ้าน นอกบ้าน รวมถึงการเงินในครอบครัว ที่จะต้องสามารถหมุนเวียนสำหรับจับจ่ายใช้สอยอย่างเพียงพอ ดังนั้นในมุมมองของผู้หญิงการเล่นหวย จึงไม่ใช่การเล่นเพื่อเสี่ยงโชคไปวัน ๆ แต่การเล่นหวยของพวกเธอคือการ “สะท้อนมิติความพยายาม” ในการดิ้นรนเพื่อให้ตัวเองและคนที่เธอรักอยู่รอด และปฏิเสธไม่ได้เลยว่าหวยเป็นการ “สร้างอำนาจต่อรอง” ของผู้หญิงในการจัดการความเสี่ยงต่าง ๆ อย่างมากมาย
และผู้หญิงแต่ละคนก็มองการเล่นหวยแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับบริบททางสังคมและวัฒนธรรมเป็นหลัก เช่น ผู้ที่ประกอบอาชีพค้าขาย หรือผู้ประกอบกิจการรายย่อย ที่ต้องบริหารจัดการการเงินเพื่อเป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆ มักจะมองว่า “หวยเป็นการลงทุน” ดังนั้นหวยจึงมีบทบาทหน้าในการดำรงชีพ เพื่อตอบสนองต่อความต้องการในครัวเรือน และเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการหมุนเวียนเงินสด
ผู้หญิงมองว่าการเล่นหวยเชื่อมโยงกับ “ความเชื่อ” ไม่ว่าจะเป็นเรื่องโชค เคราะห์หรือดวงชะตา การทำบุญ หรืออื่น ๆ ซึ่งอย่างที่เรากล่าวไปเมื่อข้างต้นแล้วว่า นับเป็นการแสดงออกถึงปฏิบัติการทางสังคม ในรูปแบบ “การสร้างอำนาจต่อรองของผู้หญิง” ในการจัดการความเสี่ยงต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมองว่ามีความเชื่อมโยงกับความสัมพันธ์ทางสังคม และการผสมผสานชุดความรู้หลาย ๆ แบบ อาทิ การผสมผสานความรู้ท้องถิ่นกับเทคโนโลยีสมัยใหม่ ยกตัวอย่างให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น คือ การโทรศัพท์มาสั่งซื้อหวยได้ โดยไม่ต้องเดินทาง
ซึ่งความเชื่อเหล่านี้ล้วนมีบทบาทต่อ “ความน่าจะเป็น” ในการถูกหวยเท่ากันหรืออาจมากกว่าความน่าจะเป็นในเชิงวิทยาศาสตร์ โดยส่วนใหญ่จะอยู่ในรูปแบบของ “การกำหนดความหวัง วิธีการเล่น และจำนวนเงินที่นำมาซื้อหวย” แต่ในส่วนนี้ก็ต้องคำนึงถึงส่วนอื่น ๆ เพิ่มเติมด้วย เช่น สภาพคล่องในครัวเรือน ที่ส่งผลต่อ “ศักยภาพ” ในการลงทุนซื้อหวยของผู้หญิง แต่ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม ผู้หญิงหลายคนยังคงยืนยันคำเดิมว่า “หวยช่วยขจัดความเสี่ยงให้ชีวิต” ได้เป็นอย่างดี
หากคุณกำลังมองหา “ปัจจัย” ที่ทำให้การเล่นหวยใต้ดินของผู้หญิงเติบโตอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าหวยประเภทดังกล่าว จะเป็นการเสี่ยงโชคที่ขัดต่อกฎหมาย และมีโอกาสถูกรางวัลในแต่ละงวดน้อยมากก็ตาม เราได้ทำการลิสต์ปัจจัยต่าง ๆ ที่คาดว่าน่าจะเป็นประเด็นต้องสงสัย มาให้คุณได้ศึกษาเพิ่มเติมเรียบร้อยแล้ว โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้
ผู้หญิง ชาวบ้าน หรือคนที่มีความเสี่ยงในการดำรงชีพ ทำให้ตกอยู่ภายใต้ความเสี่ยง ความไม่มั่นคง จึงเป็นชนวนเหตุที่ทำให้ผู้หญิงต้องดิ้นรน ปรับตัวเพื่อเอาชีวิตรอดด้วยวิธีการสารพัด และในสภาพแวดล้อมเช่นนั้น การลงทุนต่าง ๆ คงไม่ใช่คำตอบเท่ากับการเล่นหวยใต้ดิน ที่อย่างน้อยก็ทำให้มีความหวังขึ้นมาได้บ้าง
ผู้หญิงที่มีอุดมการณ์ครอบครัว รวมถึงมีบทบาทในการจัดการค่าใช้จ่ายในครัวเรือน ล้วนเป็นเหตุผลที่ทำให้พวกเธอต้องพยายามดิ้นรน ในการหาเงินมาหมุนเวียนให้เพียงพอแก่สมาชิกทุกคนในบ้าน และการเสี่ยงโชคในแต่ละงวด ก็นับเป็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ของเธอ
หากจะอธิบายให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น ก็คงต้องยกตัวอย่าง “สมาร์ตโฟน” ที่ในปัจจุบันพัฒนาไปไกลกว่าแต่ก่อนมาก ไม่ว่าจะเป็นการทำธุรกรรมการเงิน การติดต่อสื่อสาร การซื้อของ ฯลฯ ซึ่งล้วนเป็นปฏิบัติการภายใต้ “ระบบทุนนิยม” ที่เชื่อมโยงทั้งหมดไว้ด้วยกัน ตั้งแต่ระดับท้องถิ่นไปจนระดับโลก ซึ่งการพัฒนาดังกล่าวส่งผลให้การเสี่ยงโชคง่ายและปลอดภัยมากขึ้น
อัตลักษณ์ในที่นี้เหมารวมถึงอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ และการผสมผสานความรู้ท้องถิ่น ส่งผลให้เกิดการมีส่วนร่วม เกิดความรู้สึกไว้วางใจ และควบคุมตรวจสอบกันและกันในการเล่นหวย พูดง่าย ๆ ว่าชุมชนนี้เล่นหวยกันเป็นกิจวัตร ไม่ว่าหญิง ชาย ผู้ใหญ่ คนแก่ก็มักจะเสี่ยงโชค จึงทำให้เกิดการคล้อยตามและเห็นว่าการเสี่ยงโชคด้วยการเล่นหวยใต้ดินก็น่าลองเล่นดูเหมือนกัน
และทั้งหมดนี้ก็คือปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้การเล่นหวยใต้ดินเติบโตอย่างต่อเนื่อง ซึ่งในมุมมองของผู้หญิงก็มองว่า “หวยเป็นกิจกรรมดำรงชีพ” ที่สามารถตอบสนองความต้องการได้มากกว่าวิธีการอื่น แถมยังมองว่าเป็นหนึ่งในรายได้เสริมที่สามารถจับต้องได้ง่ายกว่า และเชื่อมาเสมอว่า “หวยคือความหวัง” ซึ่งอาจารย์ Kruhuay Precha ได้แนะนำแหล่งซื้อหวยที่ปลอดภัยและน่าเชื่อถือ 20 เว็บซื้อหวยออนไลน์ เว็บเหล่านี้ปลอดภัยสำหรับการซื้อหวยใต้ดิน
จากการคาดการณ์ของ “ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน” คาดว่าในปี พ.ศ.2560 มีคนไทยเล่นการพนันจำนวน 28.93 ล้านคน กระจายตัวอยู่ตามภูมิภาคต่าง ๆ ในประเทศไทย โดยสามารถจำแนกสัดส่วนตามเพศได้ดังนี้
จากผลการสำรวจพบว่าผู้หญิงเล่นการพนันมากกว่าผู้ชายถึง 6 เท่า ซึ่งจากจำนวนทั้งหมดเมื่อข้างต้นพบว่ามีนักพนันหญิงจำนวน 3.74 แสนคน และนักพนันชาย 2.54 แสนคน โดยสามารถแบ่งเพิ่มเติมตามรูปแบบการเล่นได้ดังนี้
นอกจากนี้ยังสามารถบอกได้อีกว่า “ช่วงอายุ” ที่พบว่าเล่นการพนันมากที่สุด คือ “ช่วงวัยทำงาน” โดยแบ่งตามช่วงอายุได้ดังนี้
ในส่วนของ “ผู้สูงอายุ” หรือวัยเกษียณที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป ซึ่งไม่มีรายได้หลักเหมือนในอดีต พบว่าเล่นการพนัน 4.10 ล้านคน และกลุ่ม “เยาวชนอนาคตของชาติ” ที่มีอายุระหว่าง 15-25 ปี เล่นการพนัน 3.65 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 36.90 หรือ 1 ใน 3 ของเยาวชนทั้งหมด
Note: การพนันในที่นี้รวมถึงสลากกินแบ่งรัฐบาล หวยใต้ดิน ไพ่ แทงบอล และการพนันรูปแบบอื่น ๆ ไม่ได้เจาะจงเฉพาะหวยใต้ดินแต่อย่างใด
ซึ่งจะเห็นได้ว่าการเล่นหวยไม่ว่าจะสลากกินแบ่งรัฐบาล หรือการเล่นหวยใต้ดินในมุมมองของผู้หญิงส่วนใหญ่ ไม่ใช่การเล่นเพื่อความสนุก หรือมองว่าเป็นการลงทุนแต่อย่างใด แต่การเสี่ยงโชคทั้งหมดทั้งมวลล้วนเป็นการดิ้นรนเอาชีวิตรอด โดยเฉพาะผู้หญิงที่มีภาระที่ต้องแบกรับมากมาย ไปจนถึงผู้ที่มีความเสี่ยงในชีวิตประจำวัน และผู้ที่อยู่ในสภาพแวดล้อมแบบ Halo Effect (กับดักของการสรรหาที่ผิดพลาด) โดยบทความนี้ชี้ให้คุณเห็นมุมมองผู้หญิงที่เล่นหวยมากขึ้นเยอะเลยใช่ไหมล่ะ?